Horeca ondernemers klagen over BTW-tarieven en lijden onder de gevolgen van de invoering van de witte kassa. Groothandelaars vrezen prijsoorlogen en zoeken manieren om hun toegevoegde waarde in de verf te zetten. Onbekende spelers betreden het foodservice speelveld en nog meer buitenlandse bedrijven staan klaar om in ons land te investeren. Nieuwe ondernemers slagen erin om onderscheidende formules succesvol neer te zetten en bekende chefs doen hun best om hun bekendheid te verzilveren met innovatieve concepten. De foodservice markt evolueert in een razendsnel tempo. Zitten we in het oog van de storm of kabbelen we rustig verder?
Gemakkelijker wordt het er zeker niet op.
De witte kassa zorgt in het Belgische horecalandschap nog steeds voor heel wat controverse. Gemakkelijker wordt het er zeker niet op. Maar als je officiële cijfers de aanleiding zijn om scherp te sturen en, soms harde, keuzes te maken dan kan foodservice succesvol zijn. En fabrikanten en toeleveranciers beseffen nog maar half hoe goed ze ondernemers hierbij kunnen helpen. Natuurlijk kennen we de foodcost calculators en de downloadbare recepten en bereidingstips of filmpjes. Maar er is veel meer. Afhankelijk van de mogelijkheden, de gewenste rol van het merk of bedrijf en gelet op de kansen in de deelsector kan iedereen die aan professionals levert een groot deel bijdragen aan de evolutie van de sector.
Kansen voor leveranciers en fabrikanten.
In het domein van de cijfers is er nood aan meer analyse tools. Handige overzichten die elke ondernemer meteen kan gebruiken bij zijn bedrijfsvoering. Category management technieken leiden snel tot een betere assortimentssamenstelling en prijsbeleid. Inkoopinzichten en winstgevendheidsanalyses laten zien aan welke knoppen gedraaid moet worden om betere resultaten te scoren. Kwalitatieve en kwantitatieve marktonderzoeken zorgen dat er veel betere nieuwe plannen gemaakt worden. Als fabrikanten en leveranciers met handige tools komen dan helpen ze direct aan de financiële kant van de zaak. Hulpmiddelen om efficiënt aan local marketing te doen die hebben gegarandeerd een mooie toekomst. Door digitalisering kan je snel en professioneel programma’s en materiaal opzetten om ondernemers met een geïndividualiseerde aanpak te helpen bij het promoten van hun zaak. Maar ook op vlak van communicatie, doelgroepanalyse en conceptontwikkeling kunnen alle ‘marketing brains’ enorm veel kennis overdragen op voorwaarde dat ze dit doen vanuit het standpunt van de ondernemer.
De foodservice business is natuurlijk ook een hele operationele business. Functionele oplossingen die helpen bij bereidingstijden, efficiëntie, personeelsmanagement, logistieke flows, voorraadbeheer, afvalbeheer, en ga zo maar door, worden met open armen ontvangen. De razendsnelle digitalisering biedt veel mogelijkheden. Echter, er is misschien nood aan een meer ‘holistische’ aanpak. Iedere leverancier promoot nu zijn eigen functionele oplossing als de beste. Maar waar blijft de partner die op basis van een analyse de ondernemer specifiek voor zijn bedrijf adviseert met de juiste combinatie van oplossingen en mensen?
De sector moet in beweging komen.
De foodservice sector in België is een belangrijke motor van onze economie. Onze liefde voor lekker eten en drinken heeft geleid tot een groot en divers aanbod van frituren, restaurants, cafés, bistro’s en andere eet- en drinkgelegenheden. Maar ook hotels, bedrijfs- en zorgcateraars, event-organisatoren en partycateraars maken deel uit van deze unieke sector. De vele toeleveranciers, distributiecentra, cash&carry zaken en de talrijke fabrikanten die producten vermarkten, zijn een onmisbaar onderdeel van deze branche. Een branche die gekenmerkt wordt door veel aandacht voor producten en het verlenen van genot aan de veeleisende gast en klant. Overal waar we komen, wordt de roep om een meer professionele aanpak bevestigd. De sector moet in beweging komen.
Want van binnen naar buiten kijken dat lukt niet langer. Enkel op buikgevoel afgaan volstaat niet meer. Wachten en kijken wat de buurman doet dat is allesbehalve slim. Haast iedereen bevestigt dat het tijd wordt om nieuwe manieren van werken toe te voegen aan onze sector. Echter, vervolgens gaan velen weer aan de slag en doen voort zoals ze al jaren bezig zijn. Kabbelen we dan gewoon verder en denken we dat de zee wel rustig blijft? Er wordt veel geklaagd in de sector. We vrezen dat er nog meer geklaagd zal worden telkens er weer een buitenlandse investeerder de bakens in het Belgische landschap van eten en drinken verzet. Zitten we niet in het oog van de storm en wordt het niet tijd om alle zeilen bij te zetten? Gaan we dan echt wachten totdat er een grote golf uit het buitenland het unieke van onze sector voor een groot deel wegspoelt?
Innoveren, schaalgrootte creëren of specialiseren?
Innovatie is belangrijk in onze sector. Ook daar is iedereen het over eens. Het is een bron van onderscheidend vermogen en een belangrijk onderdeel van onze huidige – en toekomstige inkomsten. Toch zien we weinig echte goede innovaties. Afhankelijk van de bron zou het aantal food innovaties dat mislukt tussen de 50% en de 90% liggen. Als je weet dat dit vaak heel veel geld kost dan is dit een enorm hoog percentage. Bovendien zien we dat er bitter weinig echte innovaties gepresenteerd worden. Tenzij je dat nieuwe smaakje of die andere verpakking ook een echte innovatie zou noemen? We zien vaak bedrijven nog enkel van uit de eigen organisatie naar de buitenwereld kijken. Ganse kasten vol met cijfers, rapporten en terrabytes aan bestanden met de laatste marktcijfers en trends. En wat doen we daar dan echt mee?
Bestaande ketens uit het buitenland hebben doorgaans reeds lang efficiency maatregelen genomen om de te hoge loonkost terug te dringen. Schaalgrootte en een beter georganiseerd centraal beleid zijn absolute pluspunten. In combinatie met strak afgelijnde formules die zeer goed gericht zijn op het verleiden van de consument op sterk onderscheidende elementen, geeft dit deze spelers een onmiskenbaar voordeel ten opzichte van onze vele lokale ondernemers. Schaalgrootte is wellicht niet de oplossing voor iedereen. Maar als je de keuze maakt dan kan je wel degelijk het nodige rendement creëren om gezond te blijven. Samenwerken in de keten in plaats van altijd alles angstvallig af te schermen voor anderen is hierbij een eerste stap. Groter worden door uitbreiding, overnames of contractuele banden biedt extra mogelijkheden.
Je kan niet in alles de beste zijn. Maar als je ergens een specialist in kan worden dan is dit een kans die je verder moet onderzoeken en mogelijks aangrijpen. Specialisten op vlak van specifieke producten of herkomst kennen we al. Ook specialisten in een marktsegment of geografisch gebied zijn bekend. Toch zijn er nog vele mogelijkheden. Logistieke specialisten die oplossingen bedenken om de stedelijke verkeerschaos te omzeilen, specialisten die een bijzondere beleving bieden die het product overstijgt of specialisten die extreem ver gaan in de toegevoegde waarde die ze bieden en zo van elke klant een trouwe ambassadeur maken. Ook de hoge vlucht van digitale oplossingen biedt een hele rits aan mogelijkheden. Het koppelen van slimme inzichten in wat de sector nodig heeft aan de mogelijkheden van het internet staat in ons land echt nog in zijn kinderschoenen.
Keuzes maken.
Om het verschil te maken, gaan ondernemers uiteraard altijd zoeken naar oplossingen. Helaas zoekt men die al te vaak nog aan de kostenkant. Maar een foodservice formule die te weinig waarde toevoegt in de ogen van de consument heeft het vandaag heel moeilijk. Focus op kosten, verschraling van het aanbod en horecazaken die, ten einde raad, sluiten zijn slecht voor onze typische Belgische Bourgondische eigenheid en levert druk op binnen de foodservice sector. De vele leveranciers en food fabrikanten zullen ook hun rol hierin moeten spelen en keuzes moeten maken.
We zitten dus niet op een rustige zee. Een storm op vlak van internationalisering van deze sector tekent zich af aan de horizon. Sommigen hebben het nog niet gezien en kabbelen rustig verder, anderen naderen het oog van de storm. Een snellere professionalisering is nodig om in deze sector te overleven. En zeker voor de Belgische spelers vandaag is een professionalisering noodzakelijk om het verschil te maken en de hoge kwaliteit waar ons land voor bekend is te vrijwaren. Dit laatste is een ijzersterk imago dat een fantastische basis kan vormen om op basis van degelijke inzichten duurzaam toegevoegde waarde te bieden. Belgen zijn genieters, laat ons ervoor zorgen dat we dat blijven doen binnen de diversiteit die deze sector te bieden heeft.